9877,59%-0,37
36,21% 0,35
37,99% 0,32
3352,29% -1,35
5525,76% 0,70
Gıda katkı maddeleri, gıda bileşeninde yer almayan, tüketim aşamasından önce gıdalara bilinçli ve amaçlı olarak eklenen maddelere ve kendi başına gıda olarak tüketilmeyen olarak tanımlayabiliriz.
Gıda katkı maddelerinin üretimi toksik etki yaratmayacak şekilde yapılması gerekir. Gıda katkı maddelerinin üretimi ile ilgili her ülkenin kendine has standartları ve üretimi konusunda farkı mevzuatlara sahiptir. Katkı maddelerinin üretiminde 3 temel kural öne çıkmakta ve önem arz etmektedir. Bunlar uygun dozda kullanımı, teknolojik gereksinim ve tüketiciyi kesinlikle yanıltmamalıdır.
Günümüzde 2000’ den fazla katkı maddesinin gıdalara kullanılmasına izin verilmiştir. İnsan sağlığına doğrudan etki oluşturacağı için, bu katkı maddelerinin yasalarda belirtilen dozda ve sınırlarda kullanılması zorunludur. Ülkemizde ilgili bakanlık tarafından, ek yönetmelikler ve ilgili tebliğlerle izin ve denetimi sağlanmaktadır. Gıda katkı maddeleri konusu gelişmelere her zaman açıktır. Bu üretimi gerçekleştiren yerlerin, uygun koşullarda ve mevzuata uygun bir şekilde üretim yapması gerekmektedir. Çünkü konu doğrudan insan sağlığını ve gıda güvenliği konusunu kapsamaktadır.
GIDA KATKI MADDELERİNİN SINIFLANDIRILMASI
1. Renk maddeleri: Renk verenler, koruyucular ve güçlendiriciler.
2. Koruyucu maddeleri: Antimikrobiyeller, antioksaidanlar
3. Aroma maddeleri: Tat, tuz, koku, baharat vericiler ve asit bazlar
4. Biyolojik değeri arttırıcı maddeler: Vitaminler, aminoasitler, mineralller
5. Görünüş ve yapıyı etkileyen maddeler: Stabilizatörler, yüzey aktif maddeler, nemlendiriciler, topaklaşmayı engelleyen maddeler, tutucu maddeler, birleştirici maddeler
Türk Gıda Katkı maddeleri Yönetmeliğinde kullanım amaçlarına göre aşağıdaki biçimde sınıflaması yapılmıştır;
1. Asitliği düzenleyiciler 8. Antioksidanlar
2. Topaklanmayı önleyiciler 9. Aroma maddeler
3. Tat ve koku maddeleri 10. Modifiye nişastalar
4. Emülgatörler 11. Stabilizatörler
5. Renklendiriciler 12. Jelleştiriciler
6. Kaplama maddeler 13. Enzimler
7. Tatlandırıcılar 14. Diğerleri
Ömer Üzen – Gıda Mühendisi