Duyguları-düşünceleri, acıları-kederleri, kini-nefreti, vicdanı-merhameti iyiliklerin-güzelliklerin içinde taşındığı bambaşka bir dünya.
İnsanı düşünceden harekete, pasiften aktife, söylemden eyleme geçiren dış dünyanın etkisiyle de iç dünyasının bu olgularıdır. Kötüden iyiye, yanlıştan doğruya ulaşabilmesi için iç dünyasının belli bir olgunluğa ulaşması gerekiyor insanın. Bunu da yine iç dünyasını dizayn edecek olan ahlaki değerlerdir.
İlk ve orta öğretimde “din kültür ve ahlak” dersleri olduğundan olsa gerek dini kültür, ahlakı din zannedenler var bu ülkede. Din, teolojik bir kavram olup ilahi öğretileri içeren bilgi kaynağıdır. Toplumsal kültüre etkisi elbette ki vardır ama din kültür değildir. Kültür, bir toplumun tarihsel gelişimini oluşturun duyuş, düşünüş birliğini oluşturan gelenek durumundaki türlü yaşayış biçimidir.
Din ve kültürün insan davranışlarındaki etkileri de yadsınamaz. Hatta iç dünyasındaki dinamikleri harekete geçiren en önemli faktördürler. Zaman zaman kültürler dinin bile önüne geçebilir. Din, insani normlardaki kültüre, özellikle de ahlaki kültüre çokta müdahil değildir. Kur’an’ın ifadesiyle ahlakı tamamlamak için de gönderilmiştir.
Başka bir ifadeyle anlatacak olursak, insanın iç alemini dizayn etmek, ruhi olgunluğa eriştirmek için din Rabbani bir terbiye metodudur. Dünya nimetleri karşısında şaşkına dönüp, bütün zevki sefaları tek seferde yakalamak isteyip her şeyin kendisinin olmasını isteyen insana ölümü ve ahireti hatırlatarak arzu ve isteklerini frenlemektedir. Bir nevi her şeyin ölçülü olmasını öğretir.
Günümüze dönecek olursak, batının teknolojik ve kültürel baskısı altında kalan toplumumuz kendi kültürel değerlerini kaybetmeye başladığı gibi dini değerlerden de adım adım uzaklaşmaktadır. Doğu ve batı medeniyetleri arasında sıkışmış yeni nesil kendini tanımlamakta, hangi kültürün bir ferdi olduğunu tarif etmekte bocalamaktadır.
Topu batıya atıp kendimizi aklayamacayağımız gibi doğuyu suçlayarak da bir yere varamayız. Özellikle bizim kuşak ebeveynler kendi nefsimizi sorgulayıp nerede hata yaptığımızı iyi analiz etmek durumundayız. Bizden bir önceki kuşakta bizden masum değil bu konuda. Lakin onların bir gerekçeleri vardı, yokluk ve yoksulluk.
İnsanoğlunu dünyaya karşı en çok hırslandıran argüman bu olsa gerek, yoksulluk. Siyasi aktörleri ve faktörlerini bundan beri tutmamak gerek. Yüzyıllarca doğu kültürünün etkisi altında kalan toplumu bir anda batı medeniyetine entegre etmek, alışık olmadığı yaşam tarzı ve alanlarını nimet diye sunmak insanımızda şok etkisi yaptığını gözlerden kaçırmamak gerek.
Bendeniz yazılarımda olaylara siyasi değil ahlaki olarak bakıyor, değerlendirmelerimi ona göre yapıyorum. Her ne kadar ahlaki yozlaşma da siyasilerin de etkisi olsa bile toplum kendini salmamalı diye düşünüyorum. Zira tarif edilen sistemde siyasiler toplumun taleplerine göre hareket ediyorlar veya öyle olduğunu iddia ediyorlar. O zaman toplum siyasilere ahlaki değerleri hatırlatacak tavır sergilemeli ki onlarda milletten ayrı davranamasın.
Gelin görün ki kazın ayağı hiç de öyle olmuyor. Zira aynı zafiyet toplumun her kesiminde de olabilen davranışlar. Hal böyle olunca herkes bir birini ayartıcı argümanlar geliştiriyor, siyasiler de başı çekiyor. Toplumsal bu değişimi, 180 derece bu dönüşümü başka nasıl izah edebiliriz ki?
22 Yıllık Ak parti iktidarının nimetlerinden garip guruba, fakir fukara hariç herkes yararlandı. Sayın içişleri bakanı Yerlikaya’nın göreve geldiğinden beri yaptığı operasyonlardan da anlaşılacağı üzere en çokta çeteler, suç örgütleri, dolandırıcılar ve katiller yararlanmış. Nasıl bir hırs yaptılarsa artık gözler hiç doymamış.
Ekonominin gidişatı çok kötü. E ne var bunda deyip dert etmeyin, yıllarca devlete çalışmış, gün görmek için emekliliği sayıklamış, kuru emek yiyip pirincin taşını ayıklamış, nur topu gibi yeni emeklileri eklemlemiş bir kesim var seslerini duyuramayan. Ekonominin yükünü yüklersin üstlerine olup biter. Öyle de yapıyor emekliye bakmayan maliye bakanımız.
Yazılarımız da itidalli davranıyoruz diye bizi iktidarı savunuyor zannedenler var. Bak adil olma adına biz yanlış gördüğümüzü eleştirmekten beri durmuyoruz. Ama yine adil olmak adına tek suçlunun siyasiler olduğu zannına da karşıyız. Onlar oy uğruna dokuz takla atsa da onuncu taklayı vatandaş attırmasın onlara. Çünkü neredeyse siyasi partiler kadar toplumda onların karşılığı var.
Gelelim toplumumuzun içine. Ben artık çarşıya pazara çıkmaya korkar oldum. Esnafla yüz göz olmaktan köşe bucak kaçar oldum. Malzemeden çalanı mı ararsın, işçilikten çalanı mı ararsın ne ararsan var bunlarda. Kamu spotlarında ve bazı haberlerde denk geliyorsunuzdur, yetkili servis, bildik ustalar falan diye. Ahlaki toplumda vatandaşın böyle bir derdi olmamalı.
Yetkili servis diyorsunuz adamlar sağlam parçayı söküp yenisini takıyor. Amaç daha fazla para kazanmak. Ya da usta diye çırakları veya stajyerleri gönderiyorlar telefonla iş yapıyor çocuklar. Kim bilir belki anlamadığı için sağlam olanı da bozuyorlar. Yetkili servisler de yetkili aramaktan yorulup vazgeçiyorsunuz çoğu zaman.
Bakıyorsunuz aynı işi piyasada daha ucuza yapan var. Niye pahalı olanı seçeyim diyor vatandaş. Hah işte burada da iyisini, dürüstünü bulacaksınız. Bulamadınız ise yandınız. Buralardaki alavere dalavereleri anlatmaya kalksam sayfalar dolusu kitap olur. İşin içine para girdim hırslar bitmek tükenmek bilmiyor.
Benim maliye bakanına naçizane tavsiyem, gelsin kayıp kaçak nerelerdeymiş anlatıvereyim de biraz oralara odaklanılsın. Alın teriyle emek vermiş, yaşı geçmiş işi ya bitmiş ya bitmek üzere olan emeklinin alacağı üç beş kuruşa göz dikmek hakkaniyetli olmuyor sayın bakan.
Kimse kusura bakmasın da vatandaşın da hırslanma da payı yok değil. Onu da inşallah başka bir yazıda.
Haydi kalın sağlıcakla, selam ve dua ile..
