Ukrayna, Kırım Platformu Zirvesi ile Kırım sorununu dünya gündemine getiriyor

Ukrayna'nın başkenti Kiev'de dönemin Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in Avrupa Birliği (AB) Ortaklık Anlaşması'nı imzalamaması üzerine 21 Kasım 2013'te gösteriler başladı.

Yanukoviç'in gösterilerin büyümesi üzerine Şubat 2014'te ülkeden kaçmasının ardından Rus ve Batı yanlıları olarak ikiye ayrılan ülkede tansiyon Kırım ve Donbas bölgelerine sıçradı.

Kırım Yarımadası'nda 16 Mart 2014'te sözde referanduma gidildi. Rusya yanlısı silahlı güçlerin kontrolündeki referandum sonucunda Moskova'nın da beklediği kararın Kırım'ın Rusya'ya bağlanması yönünde çıktı.

Referanduma başta Birleşmiş Milletler (BM) olmak üzere uluslararası kuruluşlar ve çok sayıda ülke karşı çıkarak geçersiz saydı.

Kırım sorunu, o tarihten bu yana Ukrayna'nın kanayan yarası olmaya devam ediyor.

Kırım sorununun çözümüne ilişkin platform yok
Donbas sorunu için Normandiya Formatı ve Minsk anlaşmaları kapsamında çözüm arayışları devam etmesine rağmen Rusya'nın Kırım konusunda taviz vermeye yanaşmaması nedeniyle Kırım için herhangi bir çözüm platformu kurulamadı.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba Kasım 2020'de AA muhabirine yaptığı açıklamada, "2014'te Kırım işgal edildiğinde ve Donbas'ta savaş başladığında, Normandiya Formatı ve Üçlü Temas Grubu, Donbas krizini çözmek için kuruldu ancak Kırım sorunu için uluslararası mekanizma kurulmadı. Biz burada tarihi bir hatayı düzeltiyoruz." ifadesini kullandı.

Kırım'ın Kurtarılması Stratejisi
Ukrayna 11 Mart'ta "Kırım'ın Kurtarılması ve Yeniden Entegrasyonu Stratejisi"ni kabul etti.

Kuleba, hükümetin bu kapsamda iç ve dış politika olarak ayrılacak kapsamlı eylem planı hazırlayacağını belirterek, Kırım Platformu'nun dış politika kapsamında en önemli girişimi olacağını ifade etti.

Platformla Kırım konusu dünya gündeminde tutulacak
Devlet başkanları, dışişleri bakanları, parlamenterler ve uzmanlar seviyesinde oluşacak platformun siyasi ayağının faaliyetlerin sonuçlarını değerlendirmek ve gelecekteki amaçları belirlemek üzere her 2-3 senede bir düzenlenmesi bekleniyor.

Ayrıca platformla Kırım konusunun dünya gündeminde tutulması amaçlanıyor.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Emine Ceppar 16 Ağustos'ta AA muhabirine yaptığı açıklamada, zirvenin sadece asıl çalışmanın sadece başlangıcı olacağını ve zirve kapsamında anlaşılan maddeleri resmileştirecek ortak bildirinin kabul edilmesini beklendiğini ifade etti.

Ceppar'a göre platform Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü sağlamayı amaç edinmiş uluslararası gayretleri koordine etmek için yeni araç olacak.

Zirveye 44 ülke ve uluslararası organizasyon katılacak
44 ülke ve uluslararası organizasyonun katılacağı platforma, 9 ülke devlet başkanı, 4 ülke başbakan, 2 ülke parlamento başkanı ve 14 ülke de dışişleri bakanları seviyesinde iştirak edecek.

Zirveye ABD'den Enerji Bakanı, Donbas sorununun çözümünde rol alan Normandiya Formatı ülkeleri Almanya'dan Enerji Bakanı, Fransa'dan da Dışişleri Bakanı katılacak.

Rusya'nın davet edilmediği platformda, Ukrayna gibi Rusya ile toprak sorunu olan Gürcistan Başbakan, Moldova da Devlet Başkanı seviyesinde temsil edilecek.

Platforma Türkiye'den de Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu katılacak.

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel'in iştirak edeceği platformda, NATO'dan Genel Sekreter Yardımcısı bulunacak.AA