İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa (İÜ-C) Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Hakan Şahin, , salgın sürecinin öğrencilerin psikolojisini ve okula bakış açılarını olumsuz etkilediğini, ilk önce tatil gibi görülen bu süreçten mutlu olduklarını ama bunun uzamasıyla problemlerle karşılaşmaya başladıklarını anlattı.
Öğrencilerin bu süreçte ekran karşısında fazla vakit geçirdiğini belirten Şahin, Amerika Pediatri Birliği'nin yaptığı araştırmalara göre, 2-5 yaş arası çocukların günlük maksimum ekran süresinin 1 saat olarak kabul edildiğini, salgın döneminde bu sürenin aşıldığını söyledi.
Gelişim alanlarını, "dil gelişimi", "bilimsel gelişim", "sosyal duygusal gelişim" ve "fiziksel gelişim" olarak sıralayan Şahin, uzaktan eğitimin bilişsel anlamda çocukları desteklediğini ama sosyal ve fiziksel anlamda olumsuz bir etken oluşturduğunu söyledi.
Salgın sürecinden en çok okul öncesi eğitimin etkilendiğine işaret eden Şahin, "Çünkü okul öncesi eğitimde çocuklar dokunarak, görerek, yaparak, yaşayarak öğrendikleri için kavramlar soyut kaldı. Ekran karşısında öğretmenleri her ne kadar hikayeler, masalar, oyunlar anlatmış olsa da çocuklar dijital ekrana bağımlı kaldı ve bundan olumsuz etkilendiler. Maalesef okul öncesi dönemde uzaktan eğitim olmuyor. Çocukların el ele tutuşması, birbirleriyle etkileşime girmeleri gerekiyor." diye konuştu.
Hakan Şahin, ilkokul birinci sınıfın okuma ve yazmanın en güçlü ve hızlı öğrenildiği dönem olduğunu, seslerin uzaktan eğitimle verilebileceğini ama yazmanın öğretmenin rehberliğinde olması gerektiğini, çocukların salgın nedeniyle bundan mahrum kaldıklarını vurguladı.
"Tatilde günlük ritim oluşturun"
Çocukların belki de hayatları boyunca karşılaşabilecekleri en farklı sömestir tatiline girdiklerini ifade eden Şahin, salgın nedeniyle bu dönemde fiziki olarak evde vakit geçirdiklerini, aktif bir okul hayatlarının olmadığını ve Kovid-19 tedbirleri nedeniyle tatilin büyük bir bölümünü de evde geçireceklerini dile getirdi.
Şahin, yarıyıl tatili için öğrencilere şu önerilerde bulundu:
"Küçük yaştaki çocuklarımızı dijitalden, ekrandan, televizyondan uzak tutma noktasında bilimsel araştırmalar yaparken bu süreç bizi mecbur bıraktı. Dijital ortama çok fazla maruz kaldılar. Öğrencilere tavsiyem, dijitalden ve ekrandan uzak durmaları noktasında olacak. Bu 21 günlük tatilde neler yapılabilir? Günlük bir ritim oluşturulup ona göre hareket edilebilir. Çocuklar bu rutinleri severler. Uyanma saati, kahvaltı saati, oyun saati, daha büyük çocuklar için okuma saati gibi... Anaokulu ve ilkokul çocukları için yarı yapılandırılmış diye tabir edilen legolarla küçük oyun alanları oluşturulabilir. Ebeveynleriyle varsa kardeşleriyle daha çok fiziksel aktivite, sosyal duygusal etkinlikler ve eğitimler yapılabilir."
"Fiziksel aktivite ağırlıklı oyunlar ve etkinlikler öneriyoruz"
Çocukların salgın döneminde evlere hapsolduğunu ve hareketsiz kaldığını belirten Şahin, "Evleri müsait olanlar için çocuklara fiziksel aktivite ağırlıklı oyunlar ve etkinlikler öneriyoruz. Tatili evlerinde parkur tarzı oyunlar kurarak daha eğlenceli hale getirilebilir ve verimli geçirebilirler." dedi.
Müzik, resim gibi alanlarda yetenekleri olan öğrencilerin bu alanlara yönelebileceklerini belirten Şahin, şöyle konuştu:
"Tatil, 'Tamamen kitabı, defteri, kalemi, bırakalım.' anlamına da gelmiyor. Çünkü bu süreçte eğitim gören çocukların durumu uzmanlarca 'kayıp nesil' olarak tanımlanıyor. Ne kadar uzaktan eğitim olsa da hiçbir eğitim yüz yüze eğitimin yerini tutmuyor. Çocuklarımızın bu açığı bir şekilde kapatması noktasında tamamen derslerden uzaklaşmalarının doğru olmayacağını düşünüyorum. Daha çok fiziki materyali ve kitabı olan etkinliklere yönelmeleri iyi olacaktır. Sosyal ve sanatsal faaliyetlere de biraz daha fazla ağırlık verebilirler."
Ebeveynlere "Çocuklarınıza sosyal duygusal anlamda destek olun" tavsiyesi
Dr. Öğr. Üyesi Şahin, ebeveynlere, çocukların salgınla ilgili kaygılarını en aza indirmeleri tavsiyesinde bulunarak, şunları kaydetti:
"Kaygılarını azaltmak için diğer arkadaşlarını örnek göstererek onlarla konuşturabiliriz. Burada ebeveynlere düşen en büyük sorumluluk, sakin, hoşgörülü ve nazik olmaları. Çünkü onlar da bu süreçte evlerinde, bazıları işlerini kaybetti, bazıları farklı bir çalışma sistemine geçti. Çocuklarına, hem sosyal duygusal anlamda hem de diğer gelişim anlamlarında destek olabilirler. Çocuklarının kitap okumalarına refakat edebilirler. Çocuklarının eksik konuları varsa onları tamamlamalarına yardımcı olabilirler. İmkanları varsa evde farklı bir aktivite, etkinlik yaratabilirler. Çocuklarını yetenek, ilgi ve becerileri noktasında destekleyebilirler."
Öğrencilerin karnelerini dijital ortamda alacaklarını hatırlatan Şahin, ebeveynlere, "Ne not getirirse getirsin o çocuk bizim çocuğumuz, o not onun sadece hayatının bir parçası. Hiçbir şekilde aldığı notla çocuğu olumsuz bir şekilde eleştirmemeli. Hele hele bu dönem hiç eleştirmemeli. Çünkü bu dönem kaygının, stresin, öfkenin, sinirin en fazla olduğu dönem. Notlar çocukların hayatlarının sonu değil." uyarısında bulundu.
AA
