Özellikle elektrik enerjisinin depolanmasına yarayan aküler, birçok elektronik aletin yapısında bulunur. Araçlarımızın vazgeçilmez bir parçası olan bu akülerin hangi çeşitlerinin olduğu ve ne gibi özelliklerinin bulunduğuna bu yazımızda değineceğiz.
Akü Nedir?
Aküler, elektriği barındırdığı ir sistem sayesinde depolamaya yarayan aletlerdir. İçinde bulunan kutuplu yapısı sayesinde kimyasal enerji olarak depolanan elektrik gerektiğine kullanılır. Aküler adeta mobil bir elektrik kaynağı görevi görür. Genellikle araçlarımızda bulunan aküleri bilsek de aküler, hayatımızdaki birçok elektrikli alette bulunmaktadır.
Akü Nasıl Çalışır?
Akünün içinde pozitif ve negatif olmak üzere iki ayrı kutup bulunur. Yapısında bulunan plaklar da iki ayrı kutbun özelliklerini taşır. Akü içindeki elektrotların pillere benzer şekilde hareketi ile birlikte ortaya elektrik enerjisi çıkar.
Akülerin Çeşitleri Nelerdir?
Akülerin kullanım alanlarına ve içeriklerinde ki maddeler göre birçok çeşidi bulunmaktadır. Nikel-demir, nikel-kadmiyum, gümüş-çinko gibi çeşitli ak türleri mevcuttur. Araçlarda bulunan aküler ise genellikle kurşun-asit akülerdir. Kurşun-asit aküler de kuru aü ve sulu akü şeklinde iki çeşittir.
Sulu Akü
Sulu aküler hava koşullarına göre belli bir sıvı eklenerek çalışan akülerdir. Yapılarında yer alan sıvı bu akülerin çalışması için zorunludur. Bakım gerektiren ve kontrol edilmesi gereken akülerdir. Özellikle sıcak havalarda sürekli kontrol edilmesi ve sıvı seviyesinin plakların altına düştüğünde sıvı eklenmesi gereken akülerdir. Aynı zamanda bu aküler sarsıntı ve darbelere karşı duyarlı olup taşma, sızdırma gibi riskler barındırır. Bu nedenle aracınızda sabit ve sarsılmayacak bir şekilde konumlandırılması gerekmektedir.
Jel Akü
Jel aküler aslında bir çeşit kuru akülerdir. Yalnızca içeriğindeki elektrolitler jel kıvamındadır. Sıvı akülerden farklı olarak bakım gerektirmez ve sürekli kontrole ihtiyaç duymazlar. Aynı zamanda sıvı akülere oranla neredeyse iki kat daha fazla kapasiteleri bulunur. Sızdırma ve taşma riskleri de bulunmamakta olup sulu akülere oranla 5 kat kadar daha uzun ömürlüdürler. Hemen hemen her alanda kullanılırlar.
Start-Stop Akü
Son dönemde üretilen araçların barındırdığı start-stop teknolojisi sayesinde araçlar, durduklarında enerji tüketimini minimuma indirirler. Ancak bu durum aracın her duruş ve kalkışında yeniden çalışıyor gibi aküye ihtiyaç duymasına neden olur. Bu araçlarda kullanılan aküler de klasik araçlardaki akülerden farklılaşmış ve sürekli ani enerji sağlayabilecek aküler geliştirilmiştir. Bu aküler start-stop özelliğine sahip araçlarda kullanılmak üzere özelleşmiş türlerdir. Yüksek şarj yetisine sahip akülerdir.
Akülerin Ömrünü Uzatmak için Ne Yapmalıyım?
Aküler, dayanıklı ve uzun ömürlü elektrik depoları olsa da en nihayetinde çalıştıkça milatlarını doldururlar. Düzenli bakım ve gözetim ile birlikte bazı noktalara dikkat etmek akülerin ömrünü uzatacaktır. Kullanıldıkça akülerin demir uçlarında biriken pas ve kir akım seviyesini azaltacağından periyodik olarak bu noktaların temizlenmesi gerekir. İletkenlik üzerine kurulu sistemleri hassas dengeler üzerine kurulu olan akülerin metallerle olan bağlantılarını kesmek gerekir. Aksi halde akünüz kısa devre yapabilir. Özellikle sulu akülerde su seviyesinin ve düzenli bir yere dengelendiğinin kontrol edilmesi gerekmektedir. Fazla sıcak ve soğuk havaların akülere olumsuz etkilerinin olduğunu da unutmamak gerek.